Trong vòng đời của loài mối có một giai đoạn mối cánh trưởng thành thường là vào đầu mùa mưa, chúng bay ra khỏi tổ để tìm một nơi có điều kiện thuận lợi để hình thành một tổ mối mới. Chúng sẽ ra khỏi tổ và bay khắp nhà. Nếu trong nhà có nhiều mối hang trăm đến hàng ngàn con thì trong nhà nhiều khả năng sẽ có tổ mối trong ngay trong nhà. Nếu chung chỉ vài chục con bay từ bên ngoài vào thì chung ta không nên lo sợ.
Tham khảo vòng đời loài mối:
Mối vua và Mối chúa: Có nhiệm vụ sinh sản ra mối non và quyết định mọi công việc trong tổ mối.
Mối lính: Nhận nhiệm vụ canh giữ tổ, phục vụ mối vua và mối chúa.
Mối thợ: làm nhiệm vụ xây tổ, tìm thức ăn về nuôi toàn bộ tổ mối. vì vậy mối thợ rất đông, chiếm đến 85% số lượng quân số toàn bộ tổ mối.
Mối non: là mối mới được sinh ra nên chưa được mối vua phân cho công việc.
Mối cánh: Được sinh ra không giống như mối lính hay mối thợ, chúng sống trong tổ khi có thời tiết thận lợi chúng bay ra ngoài, chui vào lòng đất chúng sễ trở thành một tổ mối mới. Bạn chúng chính là mối vua và mối chúa.
Vòng đời loài mối hình minh họa.
Hình sưu tầm
Xử lý khi trong nhà có tổ mối:
1. Tìm nơi mối đang ăn gỗ trong nhà.
2. Đặt mồi nhữ mối để dụ mối tập trung lại ăn.
3. Dùng hóa chất diệt mối - thuốc diệt mối tận gốc PMC90 để xử lý nhiểm bệnh cho đàn mối.
(Tham khảo thêm cách diệt mối cụ thể: Cách diệt mối tận gốc )
Tham khảo thêm bài viết của tác giã Nguyễn Hữu Thắng - Sở KH và CN
Cũng như các loại côn trùng khác, mối đều có giai đoạn trưởng thành, là thời kỳ mối non, sau một vài lần lột xác đã trưởng thành, mọc cánh thoát khỏi tổ bay ra ngoài. Sau khoảng 10 - 15 phút, chúng tự rụng cánh, rơi xuống đất tìm đưc, cái giao phối và tìm nơi trú ngụ để "sinh cơ, lập nghiệp", làm tổ. Nơi chúng trú ngụ ban đầu thường là những hang, hốc nơi đất cao, hoặc dưới gốc cây, trong hốc các cây cổ thụ, dưới đống gỗ, củi mục lâu ngày, đống gạch vỡ, đống rác hoặc các khe kẽ giáp gianh giữa các công trình xây dựng.... Khi vào trong nhà, nơi mối tìm trú thường là tại gầm cầu thang, góc các căn buồng, kho, khe kẽ các kiện hàng lớn, các hốc cột mục, các kẽ nứt của tường nhà cũ.. Nếu điều kiện thuận lợi chúng có thể phát triển luôn tại nơi chúng đến ban đầu còn nếu chưa phù hợp chúng tạm trú một thời gian ngắn rối tìm các di chuyển đến vị trí tốt hơn để phát triển tổ lâu dài. Nhìn chung những nơi chúng tạm trú hay ổn định, sinh sôi phát triển phải là nơi ẩm thấp, tối, yên tĩnh, không bị ngập nước và nhất thiết phải có điều kiện tiếp xúc trực tiếp với đất, hoặc tương tự như cát, mùn... đây là những vật liệu mềm, lại có độ ẩm cao rất thuận lợi để chúng xây đắp tổ và đường mui quanh tổ. Tuy nhiên các con mối cặp đôi sống sót được rất thấp với tỷ lệ 1 phần vạn, còn hầu hết chúng đều chết do các yếu tố ngoại cảnh tác động, như: ngập nước, hoặc do các địch thủ tiêu diệt, như kiến, cóc, gà vịt ... Thời điểm để chúng thoát tổ bay ra phổ biến vào khoảng tháng ba, tháng 5 ,6 (âm lịch) là lúc giao thời giữa mùa xuân và hè, không khí nóng ẩm oi bức.Thời điểm chúng bay ra hầu hết vào chiều tối hoặc nửa đêm về sáng, trước cơn giông hoặc mưa lớn. Số lượng cá thể mối bay ra nhiều hay ít tùy thuộc qui mô tổ lớn hay nhỏ. Những tổ mối nhỏ số lượng ít, mối cánh bay ra thường nhỏ giọt thành nhiều đợt. Đối với tổ lớn, mối bay ra đồng loạt với mật độ dày đặc, đôi khi như phun trấu. Hiện tượng mối cánh xuất hiện trong nhà khiến nhiều người hốt hoảng, lo sợ, đôi khi mất bình tĩnh. Gặp hiện tượng mối cánh trong nhà cần xác định rõ nguồn mối bay từ ngoài vào hay là từ trong nhà mình đang ở bay ra, căn cứ vào các hiện tượng sau đây để xác định:
Từ xác định nguồn của mối cánh thực hiện xử lý sau đây:
Nếu mối bay ra thực hiện tắt đèn, tắt quạt điện, mở rộng cửa cho chúng bay ra, hoặc treo một ngọn đèn phía trên chậu nước để thu hút mối chao vào đèn rơi xuống nước, chết.
- Dùng đèn pin soi, tìm kỹ các con mối rụng cánh chui rúc trong các góc tối, ẩm thấp của công trình để diệt.
- Những nơi nghi có mối cư trú, như các khe tường, hốc cột, các đống củi, gỗ, gạch vụn để lâu ngày cần dùng thuốc mối Mapsedan pha loãng phun diệt không cho chúng chui sâu làm tổ sinh sản.
Nguyễn Hữu Thắng - Sở KH và CN
